Skąd się w ogóle wzięło PTK? Tutaj należy posłużyć się informacjami użytkownika @errboj z forum SK. Kolega znany jest ze swojego kanału na YouTube, w którym umieszczał archiwalne nagrania z Wizji 1/Jeden oraz Wizji Sport Ale skupmy się na przekazywanej przez niego wiedzy:
To tak bardzo w skrócie à propos genezy powstania PTK w Polsce. Co ciekawe, rozwój PTK to nie tylko "zakładanie" kablówek w całej Polsce, ale także przejmowanie istniejących firemek wraz z infrastrukturą. Dlatego od zawsze byli pierwszą pod względem wielkości siecią kablową w kraju Ale do czego zmierzam? Ano do tego, że choć w poprzednim akapicie wspomniałem, że lokalne emisje PTK1 wystartowały w 1994 roku, ich historia może być dłuższa, pod warunkiem, że przejmowane sieci kablowe posiadały swój program telewizyjny. W sieci spotkałem się także ze stwierdzeniem, że pierwszym nadawcą "Fort Boyard" był jeden ze śląskich oddziałów (katowicki?) PTK1. Ale skoro telewizja istnieje od 1994 to jak? Być marka istniała już wcześniej jako lokalny brand, a nie stosowany w całej PTK i przypadkiem retransmitowano tam program ATVerrboj pisze:Już po pierwszych wolnych wyborach w czerwcu 1989 r., ale jeszcze za rządu Mieczysława Rakowskiego, władze wydały zgodę na utworzenie Polskiej Telewizji Kablowej (dzisiaj to sieć UPC). To była pierwsza taka inwestycja w Polsce - PTK miała zakładać sieci kablowe w całej Polsce. Pieniądze (pięć milionów dolarów) zapewniła spółka Poland Cablevision należąca do amerykańskiego biznesmena Billa Sinkunasa. Ale wśród udziałowców znalazła się też państwowa spółka Polska Poczta-Telegram-Telefon oraz pewna fundacja stworzona przez Towarzystwo Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, za którym stał z kolei premier Rakowski. To tłumaczyłoby błyskawiczne powstanie PTK. Tyle że wydarzenia toczyły się bardzo szybko, powstał pierwszy niekomunistyczny rząd Tadeusza Mazowieckiego, możliwości polskich udziałowców nagle się skończyły i PTK zaczęła szukać inwestora z prawdziwymi pieniędzmi. I tu pojawia się David Chase. Ściągnął go do Polski ówczesny wiceprezes PTK, późniejszy prezes Wizji TV, a obecnie związany z Tele5 Andrzej Muras. Chase wykupił Poland Cablevision, a wkrótce miał już niemal całą PTK.
W Gdańsku równocześnie z programem PTK1 od wiosny 1995 produkowano także program PTK2 - kanału dla rzeszy abonentów, którego formuła to nie tylko rozrywka w postaci seriali i filmów, ale także autopromocja dystrybuowanych przez ProCable (o tym w dalszej części wpisu) kanałów typu Bet on Jazz czy Atomic TV. Nie będę zagłębiać się w treści pokazywane na antenie, bo moja wiedza w tym zakresie nie wykracza poza dostępne w sieci filmiki czy archiwalne ramówki, bo bardziej interesujący jest sposób dystrybucji tej telewizji. Wiem tylko, że Atomic TV nim wystartował jako samodzielny projekt, był produkowany w Warszawie, a jego program pojawiał się nie tylko w PTK2.
W latach 90-tych Nicola Grauso nie miał patentu na rozprowadzanie sygnału Polonii 1 na kasetach, bo postępowało łódzkie ATV (ono też jest bohaterem tej historii) przed przyznaniem koncesji satelitarnej oraz Twoja Telewizja Miejska - z tą różnicą, że oba kanały celowały do szerszego grona widzów z najróżnorodniejszych telewizji kablowych i były tylko wypełniaczami luk w lokalnych programach Lata 90. technologicznie nie nadążały za wymaganiami, nawet tych najmniejszych nadawców, także autorskich kanałów telewizji kablowych.
Problemem była dostawa sygnału PTK2 do ośrodków w całej Polsce - technologia i koszty z nią związane widocznie upraszczały jej dystrybucję do niezbędnego minimum, dlatego - jak się okazuje - była to telewizja nadawana w całej Polsce, ale za to z kaset Według wiedzy jaką pozyskałem, właśnie w Gdańsku znajdował się oddział ProCable, który odpowiadał za produkcję PTK2 - program był produkowany na miejscu, natomiast materiały zewnętrzne (filmy, seriale), które przychodziły na Betacamach były montowane i nagrywane na taśmy SVHS jako materiał emisyjny, który rozsyłano kurierem na całą Polskę - gdy już trafiły do celu (czyli zapewne stacji czołowych TVK) część z nich trafiała prosto do magnetowidów, a część na półkę - wszak za jednym zamachem przysyłano program na kilka dni (oszczędności )
Z archiwów wiemy, że pokazywał jakieś reklamy (np. trójmiejskie, co także sugeruje skąd PTK2 nadawało ),a w ramówce pojawiały się filmy fabularne i seriale. Ale czy PTK2 na siebie zarabiało? Pewnie nie. Wydaje mi się, że nikt tego nie oczekiwał, tym bardziej na rynku rozwijającym się. Jego program, wraz z autopromocją miały trafiać do abonentów Polskiej Telewizji Kablowej - zresztą już wtedy bardzo rozbudowanej federacji telewizji kablowych, w których właściciel PTK miał większe lub mniejsze udziały. Moim zdaniem szły tam jeszcze inne wały, a jeden z Panów prezesów tam wyszkolił wiedzę na temat tworzenia spółek-wydmuszek . Wszystko było dobrze, gdy miał kto to finansować - bo kto jak kto, ale @Entertainment poprzez swoje spółki w pełni lub częściowo zależne wpompował w rynek setki milionów dolarów, na co zresztą są dowody. Ciekawie zrobiło dopiero na przełomie 1997/98 - i tutaj mamy najwięcej niewiadomych i przekłamań, a samą prawdę jest dość ciężko wypośrodkować.
W 1997 roku na rynku padła informacja o starcie Naszej TV. Jej historię chyba wszyscy znają, a jeśli nie, to polecam Google Jednym z mniejszościowych udziałowców spółki Polskie Media jest - i tu uwaga - ProCable, spółka zależna czy też związana z Polską Telewizją Kablową, PCI Programming, At Entertainment i pierdyliardem innych działalności amerykańskiego Entertainment Inc. oraz kilku Polaków czy też polskich firm i fundacji, których procentowy udział wymagany był przez polskie prawo. Jeszcze przed startem Naszej TV (grudzień 1997 - dwa miesiące po starcie TVN), Grupa ITI przejęła spółkę ProCable, a co za tym idzie 22 proc. udziałów w holdingu Polskie Media* (gwiazdkę objaśnię niżej). Reszta jest naprawdę mało ważna, bo nie odmieniło to niczyjej historii. Ważny jest tylko pewien szczegół: ProCable - ówczesny koncesjonariusz i producent programu PTK2 w rękach Grupy ITI. Czyli to tak, jakby powiązać kapitałowo z nią cały TVN Ale nic prócz tego. Albowiem nie jest wykluczone, że spółka szybko poprzenosiła swoje aktywa do PTK i do samego końca to kablówka odpowiadała samego emisję, mimo, że w dokumentacji KRRiT cały czas jako nadawca widniała spółka ProCable. Warto nadmienić, że do 1997 roku każdy oddział sieci był oddzielną działalnością gospodarczą, jedne były w 100 proc. zależne od @Entertainment, inne w mniejszym stopniu - zależy. W chwili ogłoszenia planów startu Wizji TV (co ciekawe wcale nie pod tą nazwą) założono spółkę Polska Telewizja Kablowa Operator Sp. z o.o., która zaczęła przejmować majątek wszystkich spółek. W 1999 przejęło ją UPC
Szybko wracając do PTK2 brakuje mi szczegółowych danych na temat losów tej stacji. W 1998 roku uruchomiono Wizję 1 - czołowy projekt Wizji TV, włączono ją do PTK, a kanał PTK2 stopniowo znikał z kolejnych oddziałów w kraju, o czym mówią archiwalne wykazy. To dziwne, bo jeszcze w 1997 roku w komunikatach do amerykańskich inwestorów @Entertainment Inc. zachwalała obecność PTK1 i PTK2 w setkach tysięcy gospodarstw domowych w kraju, zapowiadała ich rozwój jakościowy i merytoryczny. Pojawiły się nawet sugestie, jakoby kanały miały pojawić się w ofercie platformy cyfrowej (której nazwy jeszcze nie określono). I co? A jajco. Produkcję programu męczono jeszcze przez 1998 rok (nie wiem czy cały), a̶ ̶p̶o̶t̶e̶m̶ ̶w̶e̶d̶ł̶u̶g̶ ̶o̶s̶t̶a̶t̶n̶i̶e̶j̶ ̶d̶o̶s̶t̶ę̶p̶n̶e̶j̶ ̶r̶a̶m̶ó̶w̶k̶i̶ ̶z̶ ̶p̶o̶c̶z̶ą̶t̶k̶u̶ ̶1̶9̶9̶9̶ ̶r̶o̶k̶u̶ ̶r̶e̶t̶r̶a̶n̶s̶m̶i̶t̶o̶w̶a̶n̶o̶.̶.̶.̶ ̶A̶T̶V̶ ̶S̶m̶y̶k̶ Z̶a̶b̶a̶w̶n̶e̶,̶ ̶t̶e̶l̶e̶w̶i̶z̶j̶a̶,̶ ̶k̶t̶ó̶r̶a̶ ̶d̶o̶s̶y̶ł̶a̶ł̶a̶ ̶p̶r̶o̶g̶r̶a̶m̶ ̶n̶a̶ ̶z̶a̶s̶a̶d̶z̶i̶e̶ ̶w̶y̶p̶e̶ł̶n̶i̶a̶c̶z̶a̶ ̶d̶o̶ ̶s̶w̶o̶i̶c̶h̶ ̶o̶d̶d̶z̶i̶a̶ł̶ó̶w̶,̶ ̶s̶a̶m̶a̶ ̶w̶y̶p̶e̶ł̶n̶i̶ł̶a̶ ̶s̶w̶o̶j̶ą̶ ̶r̶a̶m̶ó̶w̶k̶ę̶ ̶o̶f̶e̶r̶t̶ą̶ ̶k̶a̶n̶a̶ł̶u̶,̶ ̶k̶t̶ó̶r̶y̶ ̶s̶i̶ę̶ ̶w̶y̶b̶i̶ł̶ ̶n̶a̶ ̶t̶a̶k̶i̶c̶h̶ ̶a̶k̶c̶j̶a̶c̶h̶.̶ ̶C̶o̶ ̶c̶i̶e̶k̶a̶w̶e̶,̶ ̶j̶u̶ż̶ ̶w̶ ̶m̶a̶r̶c̶u̶ ̶1̶9̶9̶9̶ ̶p̶a̶c̶z̶k̶a̶ ̶A̶T̶V̶ ̶z̶a̶m̶i̶l̶k̶ł̶a̶ ̶a̶ ̶p̶r̶a̶w̶d̶o̶p̶o̶d̶o̶b̶n̶i̶e̶ ̶w̶r̶a̶z̶ ̶z̶ ̶n̶i̶ą̶ ̶P̶T̶K̶2̶,̶ ̶k̶t̶ó̶r̶a̶ ̶p̶r̶a̶w̶d̶o̶p̶o̶d̶o̶b̶n̶i̶e̶ ̶n̶i̶e̶ ̶m̶i̶a̶ł̶a̶ ̶j̶u̶ż̶ ̶n̶a̶w̶e̶t̶ ̶z̶a̶p̶l̶e̶c̶z̶a̶ ̶p̶r̶o̶d̶u̶k̶c̶y̶j̶n̶e̶g̶o̶,̶ ̶a̶l̶b̶o̶w̶i̶e̶m̶ kto mógł, przeszedł do PTK1 wiele miesięcy wcześniej. Na horyzoncie pojawiło się też UPC, które przejęło PTK i Wizję TV, więc nikt nie miał czasu zajmować się hobby w postaci telewizji "ponadlokalnej". W połowie tego samego roku zawieszono koncesję, która i tak wygasła bodaj w 2005. Jeszcze śmieszniejsze jest to, że suma sumarum PTK2 było bardziej rentownym projektem od Wizji 1 mimo diametralnej różnicy w technice. Co prawda nie nadawało satelitarnie, ale dzięki temu odchodziły setki tysięcy dolarów kosztów transmisji.
Wiem, napociłem tego dużo i można się pogubić. Podsumowując:
# W 1994 roku utworzono wspólną markę PTK1 dla kanałów lokalnych Polskiej Telewizji Kablowej;
# W 1995 roku spółka ProCable rozpoczęła produkcję rozrywkowego programu PTK2 dystrybuowanego na kasetach;
# W 1997 roku ogłoszono plany rozwoju oraz doinwestowania PTK1, PTK2. Dosposażono studio, być może nawet program był nadawany z normalnego playoutu, czego nie jestem w stanie potwierdzić;
# W 1997 roku (i teraz czas na objaśnienie gwiazdki *) doszło do przejęcia samego ProCable lub należących do spółki udziałów, by i tak finalnie po kilku latach (co wiadomo z archiwalnych sprawozdań ITI) izostać właścicielem PC.
# Kwiecień 1998 - powstała Wizja 1, która stała się oczkiem w głowie @Entertainment;
# W ciągu 1998 @Entertainment przeinwestowuje PTK i Wizję TV, PTK2 schodzi na dalszy plan i prawdopodobnie kończy produkcję programów własnych - jednocześnie znika potrzeba promocji kanałów Wizji TV, które i tak są dostepne w PTK i zastępują PTK2 w kolejnych oddziałach sieci
# W̶e̶d̶ł̶u̶g̶ ̶a̶r̶c̶h̶i̶w̶a̶l̶n̶e̶j̶ ̶r̶a̶m̶ó̶w̶k̶i̶ ̶w̶ ̶1̶9̶9̶9̶ ̶P̶T̶K̶2̶ ̶r̶e̶t̶r̶a̶n̶s̶m̶i̶t̶u̶j̶e̶ ̶p̶r̶o̶g̶r̶a̶m̶ ̶A̶T̶V̶ ̶S̶m̶y̶k̶.̶ ̶O̶z̶n̶a̶c̶z̶a̶ ̶t̶o̶,̶ ̶ż̶e̶ ̶p̶r̶a̶w̶d̶o̶p̶o̶d̶o̶b̶n̶i̶e̶ ̶n̶a̶d̶a̶w̶a̶ł̶o̶ ̶j̶u̶ż̶ ̶w̶ ̶s̶a̶m̶y̶m̶ ̶G̶d̶a̶ń̶s̶k̶u̶,̶ ̶c̶h̶y̶b̶a̶,̶ ̶ż̶e̶ ̶w̶ ̶m̶i̶ę̶d̶z̶y̶c̶z̶a̶s̶i̶e̶ ̶P̶T̶K̶ ̶o̶p̶r̶a̶c̶o̶w̶a̶n̶o̶ ̶s̶p̶o̶s̶ó̶b̶ ̶ ̶d̶y̶s̶t̶r̶y̶b̶u̶c̶j̶i̶ ̶p̶r̶o̶g̶r̶a̶m̶u̶ ̶ś̶w̶i̶a̶t̶ł̶o̶w̶o̶d̶e̶m̶ ̶:̶)̶ ̶W̶ ̶m̶a̶r̶c̶u̶ ̶1̶9̶9̶9̶ ̶A̶T̶V̶ ̶z̶n̶i̶k̶n̶ę̶ł̶o̶ ̶i̶ ̶n̶i̶e̶ ̶b̶y̶ł̶o̶ ̶j̶u̶ż̶ ̶c̶z̶e̶g̶o̶ ̶r̶e̶t̶r̶a̶n̶s̶m̶i̶t̶o̶w̶a̶ć̶
Pierwsza część mojego postu jest poparta informacjami dostępnymi w sieci, jednak bardzo dużo cennych danych przekazał mi Pan Sylwester, który niegdyś pracował w PTK2. Chciałem bardzo mu podziękować za poświęcenie czasu na opisanie swojej wiedzy i wspomnień z tym związanych. Jednak przyczyny końca stacji to już moja interpretacja ówczesnej sytuacji na rynku, częściowo opiera się na archiwalnych ramówkach, starych artykułach a nawet wpisach w goldenline.pl . Mogłem więc trochę ubarwić pewne informacje chociaż jestem przekonany, że w nieznacznym stopniu.
PS. Niby banał, ale post pisałem kilka tygodni. xD